Muzeum Archeologiczne

Godziny otwarcia
Bilety
Adres
Kontakty

Muzeum Archeologiczne powstało w 1815 roku na bazie prywatnych i posekularyzacyjnych zbiorów archeologicznych. Twórcą tego pierwszego Muzeum był J.G.G. Büsching, postać wielce zasłużona w tworzeniu nie tylko podstaw nowoczesnego muzealnictwa, ale także archiwistyki i bibliotekarstwa wrocławskiego. Od momentu powstania wielokrotnie zmieniało siedziby oraz wchodziło w skład różnych muzeów. Obecnie jest jednym z siedmiu oddziałów Muzeum Miejskiego Wrocławia. Od początku Muzeum Archeologiczne było nastawione na pozyskiwanie, opracowywanie i udostępnianie zabytków archeologicznych z terenu Śląska. Jest to kontynuowane do dnia dzisiejszego, głównie na drodze badań wykopaliskowych i przypadkowych odkryć.

W Muzeum przechowywane są zabytki reprezentujące epoki: od starszej epoki kamienia (500 tys. lat temu) aż po czasy nowożytne (XIX w.). Oprócz zabytków, które od dawna weszły do literatury archeologicznej, tak fachowej, jak i popularno-naukowej, znajdują się także te pozyskiwane obecnie w trakcie prowadzonych badań ratowniczych wyprzedzających inwestycje budowlane, głównie na Starym Mieście we Wrocławiu. Muzeum Archeologiczne należy do najstarszych tego typu placówek w Europie. Działa bez przerwy, pomimo burzliwych wydarzeń wojennych, a także zmian przynależności państwowej i przekształceń ustrojowych. Siedzibą Muzeum jest zabytkowy Arsenał Miejski o gotyckim rodowodzie, jedna z niewielu wrocławskich budowli średniowiecznych zachowana w całości. we Wrocławiu. Wystawa stała „Śląsk starożytny i średniowieczny” zajmuje trzy pietra Arsenału. Na przykładzie zgromadzonych przedmiotów oraz rekonstrukcji fragmentów dawnych osad i miejsc pochówków prezentuje początki osadnictwa na Śląsku po rozwój średniowiecznych miast. Wystawa stała – Śląsk starożytny i średniowieczny.

Wystawy stałe

Archeologia śląska

Wystawa stała „Archeologia Śląska” zajmuje trzy pietra wrocławskiego Arsenału. Na przykładzie zgromadzonych przedmiotów oraz rekonstrukcji fragmentów dawnych osad i miejsc pochówków prezentuje początki osadnictwa na Śląsku po rozwój średniowiecznych miast. Wystawa podzielona jest na cztery części tematyczne.

Epoka kamienia, wczesna epoka brązu

Początek ekspozycji poświęcony jest najdawniejszym dziejom Śląska (od 500 000 lat). Prezentowane są tam między innymi kości mamutów i nosorożców włochatych, zwierząt typowych dla epoki lodowej. Można tam też znaleźć narzędzia krzemienne związane ze starszą epoką kamienia (paleolit środkowy i górny). Wśród nieco młodszych zabytków warto zobaczyć wyroby z krzemienia i kości, miedzy innymi niedźwiedzia brunatnego, odkryte w jaskini w Wojcieszowie.
W dalszej części znajdują się zabytki związane ze środkową epoką kamienia – mezolitem (od około 11 000 lat temu). Zgromadzono tam niewielkie wyroby krzemienne i odpady produkcyjne oraz inne narzędzia z kości i poroża użytkowane wówczas przez człowieka. W tej części wystawy zaprezentowano makietę szałasu – schronienia typowego dla przemieszczających się społeczności myśliwsko-zbierackich.

Najwięcej zabytków zgromadzonych na wystawie pochodzi z młodszej epoki kamienia – neolitu (od około 7 500 lat temu). Wśród nich znalazły się m.in. te związane z początkami rolnictwa. Są to kamienne narzędzia użytkowane w charakterze radlic do spulchniania ziemi oraz topory i siekiery wykorzystywane do karczowania lasów. Nieco uwagi poświęcono czynnościom związanym z obróbką rozmaitych surowców i codzienną, przydomową produkcją. Zgromadzono też liczne wytwory i odpady krzemienne. Wśród narzędzi z tego surowca warto zwrócić uwagę na siekiery, nieraz bardzo starannie wykonane i sztylet. Odtworzono też warsztat tkacki, jakim mogły się posługiwać społeczności rolnicze w produkcji tkanin. Centralne miejsce tej części ekspozycji zajmuje model przedstawiający osiedle mieszkalne najstarszych rolników (kultura ceramiki wstęgowej rytej) wraz z drewnianą zabudową mieszkalną i okolicznym zapleczem. Na wystawie nie brak też wyrobów poświadczających obróbkę kości, rogu i poroża oraz najstarszych (sprzed ponad 6 000 lat) ozdób, narzędzi i broni wykonywanych z miedzi. W tym czasie produkowano je poza granicami Polski, są one zatem świadectwem kontaktów wymiennych z południem. Tam też zaprezentowano typowy pochówek szkieletowy osobnika z kultury jordanowskiej, wyposażonego w cenne wówczas wyroby miedziane, naczynia i narzędzia kościane. Wiele uwagi poświęcono produkcji garncarskiej poszczególnych kultur znanych ze Śląska.
Ekspozycję zamykają zabytki kultury unietyckiej, pojawiającej się w początkach epoki brązu (sprzed około 4200 lat). Oprócz licznych naczyń, czasem nawet znacznych rozmiarów, zaprezentowano też charakterystyczne wyroby brązowe (ozdoby, narzędzia, broń) i nieliczne, spotykane wówczas, wytwory z bursztynu srebra i złota. Godny uwagi jest skarb z Pilszcza, składający się z kilkudziesięciu przedmiotów brązowych.

Lekcje muzealne

Dostępność terminów 2018:
kwiecień: brak
maj: brak
czerwiec: brak
wrzesień: dostępne

Lekcje dla przedszkoli:

Jak mieszkali nasi przodkowie
Opowieść o ludzkich siedzibach, od szałasów przez drewniane chaty na osadach i grodach po średniowieczne zamki i miasta. Zajęcia przekrojowe, odbywające się na wszystkich salach wystawowych Muzeum Archeologicznego.

Mamuty, tury i inne zwierzęta w dawnych epokach
Opowieść o tym, jak wyglądał lew jaskiniowy, czy mamut był groźny, czy pies zawsze był najlepszym przyjacielem człowieka, jakie zadania spełniały konie i gdzie trzymano krowy. Zajęcia przekrojowe, odbywające się na wszystkich salach wystawowych Muzeum Archeologicznego.

Dawne zawody
Zawody starodawne i zapomniane, ale także takie, które przetrwały do dziś. Lekcja o dawnych wytwórcach i rzemieślnikach oraz o przedmiotach jakie wykonywali. Zajęcia przekrojowe, odbywające się na wszystkich salach wystawowych Muzeum Archeologicznego.

Lekcje dla szkół podstawowych:

Z wynalazkiem przez wieki
Historia ludzkości pisana przełomowymi wynalazkami, które zmieniały życie człowieka (używanie ognia, narzędzia kamienne, brąz, żelazo etc.). Zajęcia przekrojowe, odbywające się na wszystkich salach wystawowych Muzeum Archeologicznego.

Najdawniejsze dzieje Śląska
Życie codzienne od przybycia na Śląsk pierwszych ludzi (około pół miliona lat temu) do końca epoki kamienia (około cztery tysiące lat temu). Zajęcia na sali „Epoka kamienia. Wczesna epoka brązu”.

Rewolucja neolityczna i jej konsekwencje
Opowieść o przełomie w dziejach ludzkości, czyli o tym jak zaczęto prowadzić osiadły tryb życia, uprawiać ziemię i hodować zwierzęta. Zajęcia na sali „Epoka kamienia. Wczesna epoka brązu”.

Człowiek poznaje metal
O umiejętności wytwarzania wyrobów z metalu, która była przełomem i ogromnym krokiem w rozwoju cywilizacji. Opowieść o życiu ludzi w epokach brązu i żelaza. Zajęcia na sali „Epoka brązu i epoka żelaza”.

Kiedyś słońce było bogiem . . . mity i wierzenia w dawnej Europie Środkowej
Od magii do religii, od kultu Matki Ziemi do czci oddawanej Słońcu. Lekcja o niezwykłych mitach i pełnych tajemnic wierzeniach naszych przodków. Zajęcia przekrojowe, odbywające się na wszystkich salach wystawowych Muzeum Archeologicznego.

Mity greckie
Ogień, rolnictwo, tkactwo, kowalstwo – wszystkim tym zjawiskom i codziennym czynnościom starożytni Grecy przypisywali mityczne pochodzenie. Zajęcia przekrojowe, odbywające się na wszystkich salach wystawowych Muzeum Archeologicznego. (Zajęcia od V klasy SP)

Śląsk i Wrocław od ośrodka plemiennego po czasy piastowskie
Przybycie pierwszych Słowian na nasze ziemie około 1500 lat temu było przełomowym wydarzeniem. Lekcja o tym, jak mieszkali, czym się zajmowali, w co wierzyli i jak zmieniał się ich świat.

Zajęcia na sali „Śląsk średniowieczny”.

Wrocław w czasach piastowskich
Od końca wieku X Wrocław znajdował się pod panowaniem Piastów i był jednym z ważniejszych ośrodków sprawowania władzy. To właśnie za ich czasów urósł do rangi stolicy Śląska. Opowieść o tym, jak z małego grodu wyrosło potężne, średniowieczne miasto. Zajęcia na sali „Śląsk średniowieczny”.

W mieście i na zamku. Życie codzienne w średniowieczu
Zajęcia o życiu średniowiecznych mieszczan i rycerzy w ośrodkach protomiejskich, w miastach i na zamkach. Zajęcia na sali „Śląsk średniowieczny”.

Obyczaje rycerskie w średniowieczu
Opowieść o stylu życia, obyczajach i etykiecie związanych z funkcją i pozycją rycerzy w średniowiecznym społeczeństwie. Zajęcia na sali „Śląsk średniowieczny”.

Od jaskini do Biskupina. Jak żyli ludzie w dawnych czasach.

Fakty i ciekawostki z życia dawnych mieszkańców naszych ziem. Historia rozwoju różnych sfer działalności człowieka od epoki kamienia do epoki żelaza. (Zajęcia dla grup przyjezdnych)

Lekcje dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych:

Od jaskini do Biskupina. Jak żyli ludzie w dawnych czasach
Fakty i ciekawostki z życia dawnych mieszkańców naszych ziem. Historia rozwoju różnych sfer działalności człowieka od epoki kamienia do epoki żelaza. Zajęcia przekrojowe, odbywające się na wszystkich salach wystawowych Muzeum Archeologicznego. (Zajęcia dla grup przyjezdnych)

Warsztaty muzealne

Warsztaty dla przedszkoli oraz i klasy sp:

Zostań jaskiniowcem
Jak żyli jaskiniowcy? Gdzie mieszkali i co jedli?
To zajęcia o człowieku epoki kamienia. Uczestnicy zdobywają umiejętności, które pozwolą im osiągnąć tytuł „Prawdziwego Jaskiniowca”: układają ognisko, wykonują amulety i broń, zdobią ściany „malowidłami naskalnymi” etc. Zajęcia na salach wystawowych i w sali edukacyjnej.

Szkoła Młodego Archeologa
Chcesz zostać archeologiem?
Tutaj możesz dowiedzieć się kim jest archeolog, na czym polega jego praca i co możemy odkryć na wykopaliskach. Dzieci, jak prawdziwi badacze, pracują w terenie z „ekwipunkiem archeologicznym”, wykopują „zabytki” i przygotowują dokumentację aby zdobyć certyfikat „Młodszego Archeologa”. Ze względu na różne tempo działania uczestników, warsztaty te mogą trwać do 120 minut. Zajęcia na salach wystawowych i na dziedzińcu Arsenału, odbywają się w kwietniu, maju, czerwcu i wrześniu.

Mamuty, tury i inne zwierzęta w dawnych epokach
Jakie zwierzęta służyły człowiekowi w dawnych czasach? Które gatunki przetrwały do dziś, a które znamy tylko z wykopalisk? Jaką rolę pełniły zwierzęta w minionych epokach?
Zadaniem dzieci jest narysowanie zwierząt charakterystycznych dla wybranej epoki lub ułożenie ich wizerunków z gotowych elementów. Zajęcia na salach wystawowych.

Dawne zawody
Które dawne zawody zostały zapomniane, a które przetrwały do dziś? Jak pracowali dawni wytwórcy i rzemieślnicy? Jakie przedmioty wykonywali?
Opiekunowie otrzymują kartkę z „dawnego dziennika archeologa” z opisem „odkrycia archeologicznego”. Przedmioty z opisu zaginęły. Dzieci wraz z opiekunami wyposażonymi w mapę szukają na dziedzińcu Arsenału ukrytych przedmiotów związanych z poznanymi zawodami. Następnie wspólnie nazywają przedmioty i ludzi, którzy się nimi posługiwali. Zajęcia na salach wystawowych i na dziedzińcu Arsenału, odbywają się w kwietniu, maju, czerwcu i wrześniu.

Warsztaty dla szkół podstawowych (klasy 2-3):

Sekretne życie antycznej amfory

Do czego służyły amfory? Jakie były ich losy od momentu powstania do unicestwienia? Oryginalna amfora jest pretekstem do poznania różnych aspektów życia w starożytności (rzemiosła, odżywiania, handlu, transportu) oraz pracy archeologa (archeologii podwodnej, konserwacji, rekonstrukcji). Dzieci składają z kawałków wizerunki amfor (układanki magnetyczne), projektują dekoracje antycznych naczyń. Zajęcia w sali edukacyjnej i na sali wystawowej.

Homo Faber. Człowiek odkrywa narzędzia

Jakich narzędzi używali ludzie w najdawniejszych czasach? Jak były one wykonywane i z jakich surowców?
Samemu można spróbować sił przy obróbce drewna, kości i skór narzędziami krzemiennymi. Zajęcia na salach wystawowych i w sali edukacyjnej.

Wojownicy i „księżniczki”
Jak wyglądało życie arystokracji plemiennej w epokach brązu i żelaza? Jak stroiły się zamożne kobiety i jakiej broni używali wojownicy?
Zadaniem dzieci jest dorysowanie elementów stroju i ozdób oraz brakujących elementów uzbrojenia do wizerunków ludzi z epoki. Zajęcia na salach wystawowych.

Warsztaty dla szkół podstawowych (klasy 4-6):

Dawne zawody
Które dawne zawody zostały zapomniane, a które przetrwały do dziś? Jak pracowali dawni wytwórcy i rzemieślnicy? Jakie przedmioty wykonywali?
Dzieci szukają na dziedzińcu Arsenału ukrytych literek, z których później układają nazwy poznanych zawodów. Zajęcia na salach wystawowych i na dziedzińcu Arsenału, odbywają się w kwietniu, maju, czerwcu i wrześniu.

Sekretne życie antycznej amfory

Homo Faber. Człowiek odkrywa narzędzia
Jakich narzędzi używali ludzie w najdawniejszych czasach? Jak były one wykonywane i z jakich surowców?
Samemu można spróbować sił przy obróbce drewna, kości i skór narzędziami krzemiennymi. Zajęcia na salach wystawowych i w sali edukacyjnej.

Warsztaty dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych:

Dawne zawody
Które dawne zawody zostały zapomniane, a które przetrwały do dziś? Jak pracowali dawni wytwórcy i rzemieślnicy? Jakie przedmioty wykonywali?
Młodzież szuka na dziedzińcu Arsenału ukrytych liter, z których później układa nazwy poznanych zawodów. Zajęcia na salach wystawowych i na dziedzińcu Arsenału, odbywają się w kwietniu, maju, czerwcu i wrześniu.

Ziemie polskie w czasach starożytnych

Budowa piramid, pierwsze igrzyska olimpijskie i panowanie Cezara to przełomowe wydarzenia. Panuje przekonanie, że kiedy w basenie Morza Śródziemnego rozwijały się wielkie cywilizacje, na naszych ziemiach rosły bory, a nieliczni ludzie ledwie opanowali umiejętność rozpalana ognia. Dzięki porównywaniu wydarzeń starożytnych uczestnicy dowiadują się, jak było naprawdę. Zajęcia na salach wystawowych i w sali edukacyjnej.

Lekcje i warsztaty w Muzeum Archeologicznym prowadzą pracownicy Działu Pedagogicznego oraz pracownicy naukowi Muzeum Archeologicznego.

Rezerwacje i informacje:

Arsenał Miejski
ul. Cieszyńskiego 9
50 - 136 Wrocław

tel. kom. 661 349 411
tel. 71 347 16 96 w. 332
dweiss@mmw.pl

Koszt: 5 zł od uczestnika (opiekunowie bezpłatnie)

W ramach opłaty za zajęcia można samodzielnie zwiedzić dany oddział Muzeum.

Źrodlło: muzeum.miejskie.wroclaw.pl